Οι δημοσκοπήσεις καταγράφουν την εικόνα της στιγμής και ταυτόχρονα τις τάσεις που παρατηρούνται στο εκλογικό σώμα. Σε ό,τι αφορά το ΠΑΣΟΚ, τα ευρήματα δεν είναι ενθαρρυντικά.
Mετά τον θάνατο της Φώφης Γενημματά και το ευρύτερο ενδιαφέρον που δημιούργησε η εσωκομματική εκλογική διαδικασία –με έξι υποψηφίους που εξέφραζαν διαφορετικές τάσεις και λειτούργησαν προσθετικά σε ό,τι αφορά την απήχηση στην κοινή γνώμη–, το ΠΑΣΟΚ είχε μπροστά του μια μεγάλη ευκαιρία επιστροφής στην εξουσία, ως μέρος ενός κυβερνητικού συνασπισμού.
Το σενάριο ενίσχυαν τα αυξανόμενα ποσοστά που κατέγραφε μετά την εκλογή ενός νέου –και σε ηλικία– αρχηγού, με αποτέλεσμα σε κάποιες μετρήσεις το κόμμα να αγγίζει ακόμη και το 17%.
Η αρχική άνοδος όχι μόνο έχει ανακοπεί, αλλά υποχωρεί. Η δυναμική έχει χαθεί. Το τελευταίο διάστημα παρατηρείται κόπωση και μικρή αλλά σταθερή πτώση των ποσοστών τα οποία κινούνται γύρω στο 10%. Η κάμψη έρχεται στην πιο κρίσιμη φάση, λίγο πριν από τις εκλογές.
Για να ανακάμψει –πράγμα όχι εύκολο, καθώς έχουμε ήδη εισέλθει σε περιβάλλον πόλωσης– το ΠΑΣΟΚ πρέπει να πείσει ότι η συμμετοχή του στην κυβέρνηση, ως αναγκαίος εταίρος για την εξασφάλιση της κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας αλλά και πολιτικά καθοριστικός, ωφελεί τη χώρα.
Η προσπάθεια να αναδειχθεί στον καθοριστικό πόλο διακυβέρνησης κλονίζεται. Και τα χρονικά περι- θώρια στενεύουν.
Πριν από ενάμιση χρόνο το σημείο εκκίνησης ήταν πρόσφορο. Στη συνέχεια, η υπόθεση των παρακολουθήσεων, με θύμα τον αρχηγό του ΠΑΣΟΚ, πρόσφερε μια ευκαιρία περαιτέρω ενίσχυσης της απήχησης την οποία δεν αξιοποίησε.
Χρειάζεται άμεσα μια αναδιάταξη και στοχευμένη προσπάθεια να πεισθεί η κοινή γνώμη –μέσα από την προβολή ενός ισορροπημένου αφηγήματος που να χαρακτηρίζεται από ειλικρίνεια και αρκετή δόση αυτοκριτικής– ότι το ΠΑΣΟΚ δύναται να λειτουργήσει ως η εναλλακτική επιλογή για ψηφοφόρους των δύο μεγάλων κομμάτων, και ταυτόχρονα ως εγγυητής της σταθερότητας.
Το επιχείρημα ότι Ν.Δ. και ΣΥΡΙΖΑ ευθύνονται για όλα τα κακώς κείμενα και τις παθογένειες που ταλανίζουν τη χώρα δεν πείθει. Αντιθέτως, μάλλον ενοχλεί, γιατί μεγάλες ευθύνες έχουν και οι κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ, το οποίο υπήρξε ένας από τους δύο πρωταγωνιστές της Μεταπολίτευσης.
Η προεκλογική στρατηγική του ΠΑΣΟΚ είναι μονόδρομος: να «βομβαρδίσει» την κοινή γνώμη με την ξεκάθαρη δέσμευση ότι δεν θα αφήσει τη χώρα σε αβεβαιότητα και ακυβερνησία. Και στο πλαίσιο αυτό θα συμμετάσχει σε κυβέρνηση συνασπισμού όχι μόνον ως δύναμη ρεαλισμού και ευθύνης, αλλά και ως δικλίδα ασφαλείας για τον σεβασμό κανόνων και θεσμών, καθώς τις τελευταίες δεκαετίες έχει αποδειχθεί ότι οι εκάστοτε μονοκομματικές κυβερνήσεις, συμπεριλαμβανομένων και αυτών του ΠΑΣΟΚ που έχουν το δικό τους βεβαρημένο παρελθόν, διολισθαίνουν σε καταχρήσεις εξουσίας.
Είναι νωρίς για να «ξεγράψει» κανείς το τρίτο μεγαλύτερο κόμμα, αλλά η προσπάθεια να αναδειχθεί στον καθοριστικό πόλο διακυβέρνησης κλονίζεται. Και τα χρονικά περιθώρια στενεύουν.